دوره 1، شماره 4 - ( 1400 )                   جلد 1 شماره 4 صفحات 370-355 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.58209/jpt.1.4.355

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Salem M. Ibn Sina and Mulla Sadra's Philosophical, Mystical Encounter with the Problem of Evil. jpt 2021; 1 (4) :355-370
URL: http://jpt.modares.ac.ir/article-34-57767-fa.html
سالم مریم. مواجهه فلسفی، عرفانی ابن‌سینا و ملاصدرا با مسئله شر. اندیشۀ فلسفی. 1400; 1 (4) :355-370

URL: http://jpt.modares.ac.ir/article-34-57767-fa.html

مواجهه فلسفی، عرفانی ابن‌سینا و ملاصدرا با مسئله شر
مریم سالم*
دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران ، m_salem@sbu.ac.ir
چکیده:   (1289 مشاهده)
به دنبال روی‌دادن پدیده‌های ناگواری چون بیماری‌های فراگیر، سیل، زلزله، جنگ و نظایر آن و قربانی‌شدن انسان‌های زیاد در یک برهه زمانی کوتاه و ناتوانی انسان در کنترل و مهار آن پدیده‌ها، ذهن انسان‌های خداباور در رابطه با صفات الهی، به ویژه خیر محض‌بودن و نیز عنایت او نسبت به جهان هستی، دچار چالش‌هایی می‌شود که در طول تاریخ علم، به صورت چالش شر مطرح شده است. رفع این چالش از افکار عمومی، همیشه دغدغه متفکران خداباور بوده است و آن‌ها را بر آن داشته تا به نحوی بین خدای خیر محض و جهان مادیِ مملو از شرور، ارتباط صحیحی برقرار نموده و نشان دهند که شر ناشی از نواقص موجود در عالم ماده است و ربطی به خدای خیر ندارد. در این مقاله تلاش می‌شود تا پاسخ فیلسوفانه ابن‌سینا و عارفانه ملاصدرا و عرفا تبیین شود و بر این نکته تأکید شود که چون شر از ناحیه کثرت و ماهیت مطرح می‌شود، امری ذهنی است و وجود خارجی ندارد، اگرچه عدمی هم نیست و همان‌طور که کثرت و ماهیت به تبع وجود و وحدت، در خارج موجود است، شر به تبع وجود در خارج موجود می‌شود. ضمناً نشان داده می‌شود که پاسخ عرفانی ملاصدرا تکمله پاسخ فلسفی ابن‌سینا و سازگار با مبانی حکمت متعالیه وی است و در واقع پاسخ فلسفی ابن‌سینا در حکمت بحثی مفید فایده است و پاسخ عرفانی ملاصدرا در حکمت شهودیِ تأیید شده در حکمت سینوی و بسط یافته در حکمت صدرایی کارایی دارد. بنابراین هر یک از این پاسخ‌ها می‌توانند در سطوح فکری مختلف مفید باشند.
واژه‌های کلیدی: ابن‌سینا ، ملاصدرا ، وجود ، ماهیت ، شر ، اصالت وجود ، نظام احسن
متن کامل [PDF 532 kb]   (939 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: متافیزیک (اسلامی)
دریافت: 1400/9/19 | پذیرش: 1400/10/6 | انتشار: 1400/10/14
* نشانی نویسنده مسئول: تهران، اوین، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده الهیات و ادیان
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.