جستجو در:
دوره 4، شماره 2 - ( 1403 )
جلد 4 شماره 2 صفحات 107-91 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Karimi S, Aghajani M. Human Interests from the Perspective of Rule Utilitarianism and Expediency Jurisprudence. jpt 2024; 4 (2) :91-107
URL: http://jpt.modares.ac.ir/article-34-73231-fa.html
URL: http://jpt.modares.ac.ir/article-34-73231-fa.html
کریمی سعید، آقاجانی محمد. مصالح بشری از منظر فایده‌گرایی قاعده‌محور و فقه مصلحت‌محور. اندیشۀ فلسفی. 1403; 4 (2) :91-107
1- گروه فلسفه اخلاق، دانشکده فلسفه، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
2- گروه فقه و اصول، حوزه علمیه قم، قم، ایران
2- گروه فقه و اصول، حوزه علمیه قم، قم، ایران
چکیده: (1563 مشاهده)
مصالح از جهت اعتبار به سه دسته معتبر، غیرمعتبر و مرسله تقسیم می‌گردد. فایده‌گرایی از جهتی به دو دسته فایده‌گرایی عمل‌محور و قاعده‌محور تقسیم می‌گردد. در فایده‌گرایی عمل‌محور بیشترین سود برای بیشترین فرد با توجه به موقعیت‌های جزیی سنجیده می‌شود و در فایده‌گرایی قاعده‌محور رعایت قواعد اخلاقی مد نظر است؛ بدون اینکه استثنا بردارد. در فقه مصلحت‌محور باید طبق قواعد عمل کرد؛ اما چه بسا در موارد جزیی به خاطر حفظ مصالح بالاتر باید مصالح پایین‌تر را فدا کرد. در فایده‌گرایی قاعده‌محور باید طبق قواعد پیش رفت و قاعده استثنابردار نیست. معیارهای زمانی مصلحت، مادی و معنوی‌بودن مصالح و توجه و عدم توجه به دین و مصالح اخروی، از جمله تفاوت‌های فایده‌گرایی و فقه مصلحت‌محور است. از سوی دیگر قاعده اُولی‌بودن دفع مفسده از جلب مصلحت، نیز بر مبنای فایده‌گرایی سلبی بازخوانی شده است.
واژه‌های کلیدی: فایده‌گرایی قاعده‌محور، فایده‌گرایی سلبی، مصلحت، مصالح مرسله، مصالح اهم، قواعد اخلاقی
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
فلسفۀ اخلاق (مدرن)
دریافت: 1402/10/13 | پذیرش: 1403/4/3 | انتشار: 1403/4/28
دریافت: 1402/10/13 | پذیرش: 1403/4/3 | انتشار: 1403/4/28
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |