1- گروه فلسفه و حکمت، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرّس، تهران، ایران. ، hossein.najafi@modares.ac.ir
2- گروه فلسفه، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی، گروه فلسفه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده: (174 مشاهده)
مبانیِ میرداماد در ترسیم جهانبینیِ حکمت یمانی و پردازش نظریّۀ حدوث دهری، محصول تهذیب و بسط جهانبینیِ سینوی است. او با الهام از مفاد برخی آیات و روایات و در راستای جمع میان عقل و نقل، با توسعه و تغییر در مباحث «دهر و سرمد»، «اقسام تقدّم و تأخّر» و «اقسام حدوث»، تلاش کرده تا بدون کمترین اخلال در پیکرۀ عقلانیِ فلسفۀ سینوی، زمینۀ قول به حدوث واقعی و تأخّر انفکاکیِ عالم امکان را فراهم نماید. در این مقاله، ضمن اشارهای کوتاه به بهرههای میرداماد از ادلّۀ نقلی و وابستگی او به آموزههای ابنسینا در طرح نظریّۀ حدوث دهری، نشاندادهایم که تغییرات میرداماد در سازوارۀ اندیشۀ سینوی، درست به اندازۀ دقّت خود، کلان نیز هستند؛ بهگونهای که با کنارنهادنِ توسعههای او، راه برای طرح و اثبات نظریّۀ حدوث دهری بسته خواهد شد. میتوان تلاش میرداماد را برای ارائۀ قرائتی جدید از نظریّۀ پیدایش جهان در سایۀ آموزههای شریعت، از گامهای بلند در تدوین فلسفۀ شیعی به شمار آورد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
متافیزیک (اسلامی) دریافت: 1403/11/25 | پذیرش: 1403/12/7 | انتشار: 1403/11/10
* نشانی نویسنده مسئول: آدرس پستی: زنجان، شهرک آزادگان، خیابان دی، شمارۀ 4049. کدپستی: 4513763848 |